Toon IJzermans aan het koororgel H. Clemenskerk.
Toon IJzermans aan het koororgel H. Clemenskerk.

Getalenteerde organist in het volle licht

Nieuws

Onder alle uitvoerende musici is er een die altijd het meest in het verborgene blijft: de organist. Hij of zij is ‘veroordeeld’ tot muziekspel op een plek in een - soms koude -kerk waar hij door het publiek nooit wordt gezien.

Om op de hoge orgeltribune de speeltafel bij het instrument te bereiken, moet er vaak een hoge wenteltrap worden beklommen. De musicus heeft bij het concert dan ook nog een assistent nodig om de registers te bedienen. Kortom, orgel spelen lijkt een inspannende en ondankbare klus.

Zichtbaarheid
Afgelopen zondag was in de H. Clemenskerk niets van al deze ongemakken waar te nemen. De jonge organist Toon IJzerman en zijn registrant aan de knoppen bezorgden de concertgangers een onderhoudend uurtje orgelklanken. Voorafgaand aan het concert maakte Toon zich voor het publiek zichtbaar met een toelichting op zijn programma. 

Speelse variaties
Op het koororgel opende hij het concert met speelse variaties op ‘In Holland staat een huis’. IJzerman vervolgde zijn spel op het hoofdorgel, door de firma Smits in 1881 gebouwd. Van Gogh zou het dus tijdens zijn verblijf in Nuenen, toen hij bij koster Schafrath naast de kerk woonde, gezien en gehoord kunnen hebben. Maar niet het stuk dat Toon van de hedendaagse componist Philip Glass speelde: Mash Rush. Glass schreef deze compositie met klankherhalingen als een soort ‘canto ostinato’ in 1967, toen de Dalai Lama New York bezocht. Het daaropvolgende stuk van Jehan Alain ‘Litanies’ sloot er door zijn meditatieve karakter goed op aan. 

Eerbetoon
Het concert werd besloten met wat Toon IJzermans zelf het mooiste noemde wat in de orgelliteratuur bestaat. Het is de Prélude et Fugue sur le nom d’Alain van Maurice Duruflé. Op de naam van Jehan Alain, die op 29-jarige leeftijd omkwam tijdens WO II, componeerde Duruflé dit eerbetoon aan zijn vroeg gestorven collega. Toon IJzermans bracht dit beroemde werk magistraal tot klinken en trad met zijn uitvoering ervan in het volle licht. Zijn orgelleraar, die onder de toehoorders zat, was er getuige van. 

Een van de organisatoren van dit concert, oud-Nuenenaar Gerard Habraken, geeft zelf op zondag 21 april om 16.00 uur een uitvoering op het Vollebregtorgel in de St. Genovevakerk in Breugel. Toegang gratis met een collecte na afloop.